Trudności, jakie występują w relacji partnerskiej, mogą wynikać zarówno z problemów istniejących bezpośrednio w związku, jak i indywidualnych przyczyn biologicznych lub psychologicznych. Mogą mieć ponadto związek z nieprawidłowościami hormonalnymi lub przebiegiem innych schorzeń przewlekłych. Problemy seksuologiczne par znacznie częściej dotykają te osoby, które zmagają się dodatkowo z innymi zaburzeniami psychologiczno-psychiatrycznymi. Choroby afektywne, zaburzenia psychotyczne, uzależnienia, zaburzenia osobowości i adaptacyjne prowadzą do powstania patologicznych zmian w relacjach interpersonalnych z innymi ludźmi. Może dojść do nich również w stosunku do partnera seksualnego.
Problemy seksuologiczne par zwykle rozwiązuje się za pośrednictwem profesjonalnej psychoterapii, która odbywa się w gabinecie seksuologa. Wizycie u specjalisty towarzyszy często niepokój i dyskomfort – całkowicie niepotrzebnie! Wewnętrzny opór, wstyd i strach mogą skutecznie hamować partnerów w seksualnej relacji, ale trudności rzadko samoistnie znikają. Rozmowa, podejmująca intymne tematy, nie jest kompromitacją, a oznaką dbałości o relacje partnerskie i jakość tworzonego przez pacjentów związku. Problemy seksuologiczne, z jakimi borykają się pary, mają różnorodne przyczyny i odmienny charakter. Do najczęściej zgłaszanych należą: mała bliskość seksualna, brak satysfakcji z życia erotycznego, brak orgazmu, niskie libido, ból, konflikty, zdrada oraz trudności z zajściem w ciążę.
Problemy seksuologiczne par
Problemy seksuologiczne par zwykle dotyczą ograniczenia lub całkowitego braku niezbędnej do budowania relacji intymnej bliskości seksualnej. Wynika ono często ze zbyt niskiego poziomu pożądania, a więc natężenia libido, bolesności stosunków, problemów z erekcją lub przedwczesnym wytryskiem. Również brak orgazmu nie zachęca partnerów do podejmowania kontaktów seksualnych. Każda z tych trudności może mieć niezależne od siebie przyczyny.
Rozwojowi seksu partnerskiego sprzyja bliskość i intymność. W pierwszej kolejności należy zatem zadbać o odpowiednią chronologię zachowań erotycznych i poczucie bezpieczeństwa w partnerstwie. W rozmowach nie należy unikać tematu seksu. Traktowany jak tabu stopniowo zostanie zepchnięty na dalszy tor. Partnerzy nie poznają wzajemnie swoich oczekiwań i istotnych dla rozwoju relacji fantazji. Zarówno wycofanie emocjonalne, jak i nadmierna uczuciowość oraz bliskość w związku może prowadzić do monotonii i rutyny. Trudności w parze występują również na skutek zmian w poczuciu własnej atrakcyjności, obawy przed oceną partnera i błędnych przekonań. Pokonać je pomoże tylko szczere wyznanie i wsparcie okazane przez czułego partnera. Co istotne, nieleczone problemy partnerskie rzutują na inne aspekty życia, znacznie obniżając jego jakość.
Z terapii par warto zatem skorzystać wtedy, gdy partnerzy odczuwają jakąkolwiek presję i konsekwencje konfliktów oraz zdarzeń z przeszłości. Ponieważ często odbijają się one nie tylko na relacji interpersonalnej, ale również intymnej, pomoc seksuologa jest w przypadku tego rodzaju terapii nieodzowna. Pary zgłaszają się do specjalistów zwykle z powodu nieskonsumowanego związku, problemów partnerskich i braku satysfakcji ze współżycia.
Różnica libido w związku
Dla partnerów problematyczne jest zarówno zbyt niskie libido, jak i jego zbyt wysoki poziom, sugerujący wręcz w niektórych przypadkach nimfomanizm lub uzależnienie od seksu. Różnice libido widoczne między partnerami prowadzą do spadku satysfakcji seksualnej, przy rosnącej drażliwości i wzajemnym obwinianiu się. Problem może doprowadzić również do przerwania związku, nieszczęśliwego trwania w nim z obawą o niewierność partnerską lub małżeńską. Możliwe jest jednak wypracowanie kompromisu, który będzie realny do wykonania z chęcią przez obie strony partnerskiej relacji. Zwykle dochodzi się do niego z pomocą specjalisty. On również może zalecić środki farmakologiczne zwiększające lub zmniejszające poziom libido, w zależności od oczekiwań i preferencji pacjentów.
Zdarza się również, że partnerzy znajdują zaspokojenie swoich potrzeb seksualnych nie w relacji z drugim człowiekiem, ale podejmowanych ryzykownych zachowaniach. Zgubna może być m.in. nadmierna internetowa aktywność seksualna, zwłaszcza jeżeli tylko ona jest w stanie zapewnić pacjentowi satysfakcję i doprowadzić jego ciało do orgazmu. W przypadku nadużywania treści pornograficznych lub nawet uzależnienia od nich zaleca się jak najszybsze rozpoczęcie terapii seksuologicznej. Odpowiednio dobrane metody i techniki pracy pozwolą pacjentowi wrócić do relacji partnerskiej i z niej czerpać satysfakcję w świecie rzeczywistym.
Gdy współżycie przestaje satysfakcjonować…
Na brak satysfakcji w życiu erotycznym i występowanie problemów seksuologicznych par mają czasami wpływ pozornie prozaiczne czynniki. Nawet zwykły, codzienny konflikt w parze może doprowadzić do stopniowego odsunięcia się od siebie partnerów i zaniku ich życia intymnego. Potrzeby seksualne naturalnie zmniejszają się wraz z wiekiem, czasem trwania związku, przemęczeniem.
Odpowiednia jakość w partnerskim dialogu pozwala zapewnić sobie komfort i przestrzeń na poszukiwania sposobów i metod, by współżycie na nowo stało się satysfakcjonujące. Nie bez znaczenia jest tu otwartość partnerów. Tylko szczera rozmowa o wzajemnych potrzebach pomoże rozwiązać problem braku satysfakcji seksualnej. Trudność ta sprzyja ponadto występowaniu innych nieprzyjemnych emocji, które mogą rzutować na jakość związku. Mowa tu przede wszystkim o zazdrości, utracie zaufania i poczucia bezpieczeństwa. Gdy współżycie przestaje satysfakcjonować, w umyśle pacjenta rodzi się głównie obawa o możliwość pojawienia się innych partnerów seksualnych w życiu ukochanej osoby. W celu jej odegnania zaleca się niezwłoczną wizytę u specjalisty.
Problemy seksuologiczne par – o co pyta seksuolog?
Wizyta u specjalisty zawsze ma miejsce w intymnym i dyskretnym gabinecie seksuologa. Z reguły para przychodzi razem już na pierwsze spotkanie z terapeutą. Podczas niego terapeuta pyta przede wszystkim o historię relacji partnerskiej między pacjentami, ich stan zdrowia, przekonania i dotychczasowe doświadczenia. Następnie terapeuta wraz z parą diagnozuje problem oraz wspólnie ustalają oni plan terapii. Określa się w nim główne cele podejmowanych oddziaływań terapeutycznych oraz możliwe metody terapii. Psychoterapia dla pary nie musi przybierać formy systematycznych spotkań. W niektórych przypadkach wystarczająca jest konsultacja seksuologiczna i przekazanie podstawowych zaleceń specjalistycznych, by pacjenci mogli zauważyć znaczący progres w swojej relacji.
Wizyty u seksuologa polegają wyłącznie na rozmowie. Trwają one zwykle dłużej, niż w przypadku indywidualnych spotkań jednego pacjenta z terapeutą. Mogą sięgać 50-100 minut. Podczas rozmowy terapeuta pomaga pacjentom poznać ich relację, role społeczne i problemy wynikające z partnerstwa. Stopniowo zmienia się sposób postrzegania związku i siebie nawzajem. W finalizacji tego procesu znacznie pomagają ćwiczenia domowe, jakie często terapeuta zaleca pacjentom do wykonania w ich środowisku intymnym. Przybierają rozmaitą formę i zwykle dotyczą takich zjawisk jak: niezaspokojone fantazje seksualne, eksperymentowanie we współżyciu, pobudzania uczuć, nauki własnego ciała i jego potrzeb seksualnych, komunikacji partnerskiej.