Przeświadczenie o tym, że psychoterapia to nie wstyd, nadal nie jest niestety zbyt popularne. Zwłaszcza jeśli chodzi o podejście do posiadanych przez siebie trudności samych osób chorych. Każdy z nas ma przecież swoje problemy i nie zawsze jest w stanie samodzielnie sobie z nimi poradzić. Nie powinien być to jednak powód ani do dyskomfortu, ani do wstydu. W obecnych czasach psychoterapia jest bowiem ogólnodostępna, co oznacza, że w łatwy sposób skorzystać z niej może każdy. Bez względu na płeć, wiek czy status społeczny.
Aktualnie psychoterapia to nie wstyd, choć jeszcze nie każdy ma tę świadomość. Niestety dane statystyczne nie napawają optymizmem. Z pomocy psychologów (wg danych GUS za 2018 rok) korzysta jedynie 1,6 mln Polaków, a problemy psychiczne może mieć nawet 6 mln naszych rodaków. Wobec tego rzeczywiste zapotrzebowanie na porady i konsultacje specjalistyczne jest o wiele większe niż deklarowane.
Psychoterapia to nie wstyd – kiedy z niej skorzystać?
Najczęstsze problemy natury psychologicznej występujące wśród Polaków to: depresja, lęk, fobie, nerwica, przewlekły stres, zaburzenia odżywiania, trudne emocje. Niestety tylko nieliczni mają na tyle odwagi, by mówić o nich otwarcie. Ponieważ psychoterapia to nie wstyd, nie ma racjonalnego powodu, by ukrywać przed otoczeniem fakt korzystania z pomocy specjalistów. Skoro świadczy on o odwadze i dbałości o stan zdrowia psychicznego, powinien również stać się powodem do dumy. Irracjonalny lęk przed odrzuceniem, brakiem akceptacji społeczeństwa, samotnością również pomoże zwalczyć psychoterapeuta.
Z psychoterapii powinien skorzystać każdy, u kogo utrzymuje się permanentny stan złego, obniżonego nastroju, boryka się z trudnym problemem, przeżywa kryzys. Pacjentami psychoterapeutów są zatem pacjenci w kryzysie, odczuwający brak zadowolenia z życia, chorzy cierpiący na złożone zaburzenia psychiczne (jak schizofrenia, urojenia). Jednakże, z pomocy specjalistów coraz częściej korzystają również osoby w pełni zdrowe. Spotkanie z psychoterapeutą jest bowiem okazją do samorozwoju i lepszego poznania siebie. Takie wizyty odbywają również osoby edukujące się do roli psychoterapeuty, psychologa, psychiatry. Kompetentny terapeuta uczestniczy wobec tego najpierw we własnej terapii, by móc w pełni pomóc swoim przyszłym pacjentom.
Najczęściej wybierane przez lekarza i pacjentów formy pomocy psychologicznej to: konsultacja psychologiczna oraz psychoterapia indywidualna i grupowa. Należy przy tym pamiętać, że fakt zgłoszenia się do specjalisty nie zmusza nas do odbywania długotrwałych sesji terapeutycznych. W przypadku niektórych pacjentów wystarczy jedynie kilka spotkań, by przywrócić radość życia i równowagę psychiczną oraz fizyczną.
Psychoterapeuta przyjacielem pacjenta
Lęk przed wizytą u specjalisty związany jest z silnie zakorzenionymi w świadomości społeczeństwa stereotypami dotyczącymi zawodu psychoterapeutów. Relacja z terapeutą opiera się na zasadzie wzajemnego zaufania, poszanowania godności i praw, komfortu, intymności i dyskrecji. W związku z tym, że pacjent powierza fachowcowi swoje sekrety i największe lęki, spodziewa się lojalności i oddania ze strony terapeuty. Relacja psychoterapeutyczna nie jest jednak przyjaźnią w dosłownym rozumieniu tego słowa. Specjalista staje się kompanem i współtowarzyszem w drodze pacjenta do zdrowia. Silna więź wytwarzająca się podczas spotkań nie ma jednak poparcia w kontakcie pacjenta z terapeutą poza miejscem odbywania terapii. Etyka zawodowa wymaga dyskrecji i neutralności.
Zalety terapii
Korzystając z różnorodnych możliwości, jakie dają spotkania z psychoterapeutą, można lepiej poznać siebie oraz dowiedzieć się wielu informacji na temat higieny zdrowia psychicznego. Dbałość o stan umysłu i nastawienia psychicznego jest bowiem równie istotna, jak prawidłowa kondycja fizyczna człowieka. Uczestnicząc w sesjach terapeutycznych, pacjent dowiaduje się m.in. skąd bierze się depresja, jak można z nią walczyć, jak radzić sobie ze skutkami nadmiernego stresu, obciążeniem psychicznym i innymi dolegliwościami. W obecnych czasach są to niezwykle ważne i przydatne umiejętności.
Wiemy już, że psychoterapia to nie wstyd – dostarcza ona bowiem wielu okazji do samokształcenia i doskonalenia. Nie tylko leczy umysł, ale również ciało. Wpływa na zniwelowanie dolegliwości somatycznych, które niezwykle często towarzyszą zaburzeniom psychicznym. Uczestnictwo w psychoterapii pomaga znacząco poprawić jakość życia, uświadamia pacjentowi destrukcyjne mechanizmy, które wpływały dotychczas na jego złe samopoczucie. „Przepracowanie” wielu informacji, przyzwyczajeń i relacji pozwala nie oglądać się wstecz i rozpocząć nowe życie. Pacjenci na nowo budują poczucie własnej wartości, system wartościowania oparty o swój realny potencjał i ograniczenia. Poznają jednak nie tylko swoje złe strony, ale i główne zalety, które stają się punktem wyjścia do pracy nad sobą.