Terapia rodziny a alkoholizm – systemowe wsparcie leczenia choroby alkoholowej

Choroba alkoholowa dotyczy bezpośrednio nie tylko osoby uzależnionej od spożywania substancji odurzającej. Wpływa ona bowiem na funkcjonowanie wszystkich osób w jej otoczeniu. Rodzina, najbliżsi, krewni, a nawet sąsiedzi – wszyscy z otoczenia alkoholika są niejako skazani na jego towarzystwo i często skrajnie destrukcyjne zachowania. Terapia rodziny a alkoholizm to zależność, która najczęściej pomaga zwalczyć wpływy alkoholika, jakie wywiera on nie tylko na najbliższych, ale również na siebie samego.

Terapia rodziny a alkoholizm – wiele osób zastanawia się, czy takie połączenie ma sens. Stosowane jest jednak z powodzeniem już od wielu lat. Człowiek uzależniony dostarcza bowiem innym osobom wielu trudności i problemów. Począwszy od tych finansowych, poprzez ogólne życiowe, aż po emocjonalne. Często sytuacja „przerasta” domowników i nie są oni w stanie poradzić sobie z oddziaływaniem alkoholika na ich relacje. Wówczas pomocna okazuje się systemowa terapia rodziny.

Destrukcyjny alkoholizm

Choroba alkoholowa wpływa na zdrowie psychiczne i fizyczne alkoholika oraz jego najbliższych. Nadmierne spożywanie alkoholu powoduje bowiem występowanie szeregu nieprzyjemnych dolegliwości. Sprzyja ponadto powstawaniu niektórych chorób przewlekłych. To zaburzenie psychiczne, które destrukcyjnie wpływa na jakość życia pacjenta oraz jego ogólny stan zdrowia. Często alkoholicy, których ciągi alkoholowe przekraczają kilka dni, wymagają ciągłej opieki i nadzoru. Takim działaniem najczęściej obarczeni są najbliżsi – członkowie rodziny lub bliscy przyjaciele. Nic więc dziwnego, że terapia rodziny a alkoholizm to powiązanie, które niezwykle ściśle się ze sobą łączy.

Terapia rodziny a alkoholizm

Terapia rodzinna jest dobrym rozwiązaniem dla tych osób, które z powodu choroby alkoholowej borykają się z jej skutkami, bezpośrednio nie będąc uzależnionymi. Stres, frustracje i patologiczne relacje sprawiają, że życie z alkoholikiem jest nie tylko trudne, ale również niezwykle uciążliwe. Trudna sytuacja alkoholika oddziałuje na wszystkich członków jego rodziny. Uzależnienie ma negatywny wpływ na rozwój osobowości, zachowanie innych członków rodziny. W znacznej większości przypadków powoduje również występowanie syndromu DDA – dorosłych dzieci alkoholików. By zapobiec tragicznym skutkom alkoholizmu w rodzinie, zaleca się poddanie jej członków specjalistycznej terapii.

Terapię rodziny rozpoczyna się głównie w sytuacjach, w których jej członkom trudno się jest ze sobą skomunikować i porozumieć. Bez wątpienia takie trudności rodzi skomplikowana choroba alkoholowa. Członkowie rodziny w towarzystwie terapeuty starają się obiektywnie spojrzeć na swoją sytuację i znaleźć rozwiązanie. Należy jednak pamiętać, że w przypadku stwierdzenia choroby alkoholowej sama systemowa terapia rodziny nie wystarczy. Konieczne jest poddanie alkoholika kompleksowej terapii alkoholizmu. Powinien on skorzystać z detoksu oraz psychoterapii, a przede wszystkim przerwać ciąg alkoholowy. Zaprzestanie spożywania alkoholu pomaga  zniwelować ryzyko występowania w rodzinie sytuacji potencjalnie konfliktowych i wzbudzających duży stres.  Terapeuta podpowiada ponadto, w jaki sposób można odbudować zniszczone relacje i zyskać zaufanie. W niektórych przypadkach jest to szczególnie trudne zadanie. Wdrażając jednak w życie wskazówki specjalisty, można szybko zauważyć pierwsze efekty swoich działań. Istotne są tu również cechy dobrego psychoterapeuty, który potrafi nawiązać odpowiednie relacje z członkami rodziny podczas terapii.

Przystosowanie do życia w rodzinie z problemem alkoholowym

Rodzina z problemem alkoholowym przejawia cechy pewnego rodzaju przystosowania do nowej sytuacji. Nawet jeżeli problem alkoholizmu dotyczy niewielkiej rodziny (małżonków lub partnerów), przebywają oni względnie stałą drogę przystosowawczą. W pierwszej jej fazie dochodzi do sporadycznych incydentów nadmiernego spożycia i w konsekwencji do pierwszych napięć w rodzinie. Podejmowane są próby interwencji, najczęściej jednak nieudane i bagatelizowane przez alkoholika. Problem obecności choroby alkoholowej jest zaprzeczany.

Kolejno nasilają się incydenty nadmiernego spożywania alkoholu i przedłużają ciągi alkoholowe. Prowadzi to do izolacji rodziny i wzrostu napięcia pomiędzy wszystkimi jej członkami. Pogarszają się relacje, dochodzi do występowania pierwszych zaburzeń emocjonalnych (zwłaszcza u najmłodszych członków rodziny). W następnym etapie przystosowania rodzina przeżywa chaos i dezorganizację. Samodzielna poprawa alkoholika jest niemożliwa i członkowie rodziny nie mają już co do tego wątpliwości.

Po pewnym czasie konieczne staje się przejęcie sposobu kierowania życiem rodzinnym przez osobę, która nie cierpi z powodu alkoholizmu. Rodzina staje się stabilna i zajmuje się poszukiwaniem pomocy w swojej sytuacji. Najczęściej w tym etapie dochodzi do głosu systemowa terapia rodziny wraz z terapią alkoholową uzależnionego. Rodzina jasno określa granice, odseparowuje się od nadal pijącego chorego. Często w tym etapie następuje rozstanie lub wybaczenie. Jeśli alkoholik podejmie abstynencję, może liczyć na ponowne włączenie go do życia rodzinnego. Nad prawidłowym przebiegiem tego procesu czuwają specjaliści. Jest on bowiem związany z wieloma zmianami, wyzwaniami i poszukiwaniem nowych wzorców życiowych oraz autorytetów.